Ardoaren prezioa 50 zentimora igo zuten 1951n, zegoena baino % 25 garestiago. Akabo, horixe besterik ez genuen behar! Gatazka lehertu egin zen. Txikiteroak sutan jarri ziren, eta greba abiatu zuten. Hamabost egunez, txikiteroek uko egin zioten tabernetan sartzeari. Horien aurrean biltzen ziren, ardo-zahatoa sorbaldan, eta bertatik edateko. Azkenik, grebak bere funtzioa bete eta txikitoa aurreko preziora itzuli zen.
Grebak eta langileen borrokak historiaren motorra dira, eskubideen lorpenen eta jendarte-aurrerapenen eragileak, nahiz eta ohien bati eta manifak espaloietatik nahi dituen horri gustatu ez.
Langile borroka bilbotarren geneetan dabil, euren izaeran, eta hiri aurreratuaren kutsua ematen digu, inkonformista, konprometitua eta errebeldea den aldi berean. Gure botxoa ez litzateke berdina izango 1889an zigarro egile emakumeek egindako greba mitikorik gabe, ezta 1909ko meatzariena, 1980ko Olarrarena, Euskaldunakoa, Bizkaibusekoa ere, besteak beste.
Baina beste greba batzuk ere izan dira, alaben ogiaren alde borrokatzeak berebiziko garrantzia izan ez arren, bilbotar izaera horren adierazgarri izan zirenak, eta ogiagatik izan ez baziren ere, ardoagatik izan zirenak.
Garai hartan txikitoa berdin kostatzen zen Bilboko taberna guztietan eta, jakina, ez zegoen asko non aukeratzerik; zuria, beltza, txakolina edo errioxa, horixe zegoen eta pozik. Era berean, kantitatea berdina zen taska guztietan: txikito edalontzi mitiko eta desagertuetan sartzen zena. Aipatutakoarekin betetzen ez zuen tabernari hura, berehala errondatik kanpo geratuko litzateke.
Baina 1951n, inflazioaren, gerraostearen, zergen edo uzta txarren ondorioz, ardoaren prezioa modu esponentzialean igotzen da, eta igoera taberna guztietan gertatzen da, neurri berean. Bai Bilbon, bai Ezkerraldean, ostalariek txikitxoaren prezioa takada batetik berrogeita hamar zentimora igo zuten, zegoena baino % 25 garestiago.
Akabo, horraino irits gintezkeen! Gatazka lehertu egiten da. Txikiteroak sutan jartzen dira, eta greban jartzen dira, harik eta txikitoa berriro ere beren langile-poltsikoetarako eskuragarria izan arte. Hamabost egunez, 51ko urtarriletik otsailera bitartean, txikiteroek uko egin zioten gehiegizkoa kobratzen zuten tabernetan sartzeari. Haien aurrean biltzen ziren, ardo-zahatoa sorbaldan zutela eta bertatik edaten zutela.
Irabazitako borroka izan zen, eta txikitoa aurreko preziora itzuli zen. Lortutako arrakasta eredu bilakatu zen etorkizunean, eta txikiteroen greba 1963, 1966, 1971 eta 1976an martxan jarri zen berriro. Beste herri batzuek ere, Ordiziak, Irunek edo Durangok kasu, txikiteroen borroka metodo hau erabili zuten.
Halako makilaz ezpala. Gaur, gure aurretik izan zirenen urratsak jarraituz, greba egiten jarraitzen dugu, Kale Nagusian zehar manifestatzen gara, behar denaren aurrean kikildu gabe, bizitzea merezi dituzten bizitza duinen alde, jakina, Bilbon.
